Herinneringen aan Hans van Vliet: ‘Je hebt mensen die heel goed zijn én heel lastig’ (2025)

Voor sommigen is hij de olifant in de kamer bij het 40-jarig bestaan van Radio Rijnmond: Hans van Vliet (1953-2019). Hij heeft veel betekend voor het station als presentator en organisator, nog steeds denken veel luisteraars met weemoed én plezier terug aan de dagen dat hij op de radio te horen was.

Hans van Vliet presenteerde De Ruilbeurs, De Campingtour, en zijn muziekprogramma op de zondagmorgen, hij hield indringende interviews vanuit het Parkhotel, deed meer dan uitbundig verslag van Feyenoord. Zijn talent werd ook algemeen erkend. Terugkijken op 40 jaar Rijnmond kan niet anders zijn dan ook terugkijken op de jaren van Hans van Vliet.

Een heikel punt is alleen dat hij de geesten ook verdeelde. Zowel bij de luisteraars als bij de medewerkers van Rijnmond. Hij had heel duidelijk voor- en tegenstanders. En wil je het daarover hebben bij een feestelijk jubileum?

Directeur/hoofdredacteur van het eerste uur Nico Haasbroek weet nog hoe hij Van Vliet ontdekte, in de jaren tachtig: “Dat was in de kantine van voetbalclub Excelsior. Daar maakte hij een programma voor de ziekenomroep, de RANO. Een sportprogramma. Hij had daar de trainer van het Nederlands elftal en spelers uit het eerste van Feyenoord en het liep allemaal gesmeerd. Ik dacht: die jongen kan organiseren. Het lukt hem om topmensen te krijgen voor de ziekenomroep, en bij Excelsior, ook niet de A-club van Rotterdam. En het is nog een leuk gesprek ook. Lekker Rotterdams. Die moet ik hebben.”

Hans van Vliet kwam - na vijftien jaar als telegrafist bij de PTT te hebben gewerkt - de sportredactie van Radio Rijnmond versterken, en in 1987, toen Rijnmond van drie uur uitzenden per dag naar twaalf uur ging, begon hij een dagelijks ochtendprogramma van 9 tot 12 met veel muziek en vaste onderdelen als De Ruilbeurs (waarin mensen spullen te ruil konden aanbieden), De Vijf van Vroeger (vijf grammofoonplaatjes uit een voorbij jaar), De Grindtegel van de Dag (een lied op 78 toeren), het hoorspel Je hoort bij mij, Andrea en oproepen voor weggelopen huisdieren.

Dat programma, met technicus Pieter Leen en assistent Leon Boele, sloeg enorm aan. Van Vliet wist de juiste toon te treffen voor een Rotterdams publiek. Dagelijks kwamen er wel 150 brieven binnen. En gemiddeld genomen leverde elk radio-oproepje vier telefoontjes op. Een jaar na de start verklaarde hij in de krant Het Vrije Volk: “Ik denk dat het een van de weinige programma’s is in Nederland die zo dicht bij de luisteraar staat.”

Dat was ook precies wat Haasbroek zo waardeerde aan Van Vliet. “Hans begreep de gemiddelde luisteraar. En het hoorspel Wolken boven de Bremberg staat daar voor mij symbool voor. Dat je in de studio een doktersromannetje gaat zitten voorlezen, daar gierend van de lach een hoorspel van maakt, met allemaal rare geluiden, dat er mensen opbellen en vragen: ‘Wanneer gaan we daar naartoe, naar de Bremberg?’ en dat er dan op een gegeven moment echt twintig bussen met mensen uit vooral Zuid naar de Bremberg in Brabant rijden. Mensen die zich eenzaam voelen, die weinig geld hebben, maar die er wel geld voor over hebben om met Radio Rijnmond, met z’n allen, in een bus ergens naartoe te gaan. Het ging nergens over. Zingen in de bus, de Miss Bloemetjesjurk-verkiezing, een bingo. Hans begreep het allemaal. En daardoor waren we zo geliefd.”

“De Ruilbeurs vond ik ook een geniaal idee. En dat dan iemand na een ruzie thuis naar Rijnmond belt en zegt: ‘Kan ik mijn vrouw ruilen voor een koelkast?’ Wat is er mooier dan dat je zoiets op een lokale of regionale omroep hoort? Dat iemand die drempel over gaat en gewoon in de uitzending durft te zeggen: ‘Kan ik mijn vrouw ruilen voor een koelkast?’”

Haasbroek wilde op Radio Rijnmond allemaal verschíllende geluiden laten horen. Niet alleen maar het serieuze geluid van een misschien wat linkse, maatschappijkritische nieuwsredactie, maar ook het volkse, in sommige oren wat rechtse geluid van een presentator met kleedkamerhumor. “Hans maakte dodelijke humor. Heel veel mensen die een grote bek hadden konden dat niet. Die hadden niet het vermogen om zo tot mensen door te dringen. En hij was veel minder rechts dan ze op de redactie dachten, hoor. Zijn vader was een sociaaldemocraat, een rechtse sociaaldemocraat. Daar zat zijn hart, Hans stemde ook gewoon op de PvdA. Maar hij vond wel: je moet alles kunnen zeggen.”

Dat neemt niet weg dat er - zowel binnen als buiten Rijnmond - ook weerstand ontstond tegen de soms seksististische, vrouwonvriendelijke, homo-vijandige of half-racistische grappen van Hans. Haasbroek: “Die ambivalentie begreep ik ook. Ik had er zelf ook moeite mee. Maar uiteindelijk zeg ik toch: Hij voelde de gemiddelde Rotterdammer aan als geen ander.”

Zou wat Hans destijds op de radio deed nu nog kunnen? Dennis Kranenburg, die in 2007 en 2008 als producer en regisseur voor Hans werkte: “Ja, daar hebben we het weleens over gehad met jongens die met hem hebben gewerkt. Laat ik het zo zeggen: hij zou het in deze tijd een stukje moeilijker hebben gehad.” Menno Tamming, de voorganger van Dennis: “Je zou vandaag op sociale media denk ik helemaal worden afgemaakt. Aan de andere kant: kijk eens naar Vandaag Inside. Daar wordt ook van alles gezegd.”

Haasbroek: “Hans was sociaal heel slim. Hij was een slimme jongen. Als hij begreep dat iets niet meer kon, zou hij zich hebben aangepast. Hij was ook redelijk opportunistisch.”

Waar alle direct betrokkenen het over eens zijn: Van Vliet was nauwelijks van zijn stuk te brengen. Hij hield altijd de controle. Stoïcijns, veeleisend, perfectionistisch. Menno: “Iedereen die met hem heeft gewerkt, heeft ervaren dat hij een moeilijke man kon zijn.”

Hans liet ook zelden iets van zichzelf zien, waardoor hij als persoon voor menigeen een raadsel is gebleven. Maar als hij wedstrijden van Feyenoord versloeg leek hij te transformeren. Dan was hij een en al emotie. En partijdigheid. Menno: “Ja, hij was heel partijdig, maar bij een regionale omroep kan dat. Ik heb hem ook echt zien huilen bij wedstrijden. Toen Feyenoord de UEFA Cup won in 2002, en bij het landskampioenschap in 1993. Dan schoot hij oprecht vol. Dat vond ik wel heel mooi.”

Dat Hans doorgaans onaangedaan bleef, maakte veel mogelijk. Een situatie kon zo pijnlijk niet zijn of hij wist die met humor op te lossen. Hij was een meester in improviseren en wist ook van de latere, langere interviews die hij deed vanuit het Parkhotel iets bijzonders te maken. Door zijn onorthodoxe, ontregelende manier van vragen stellen ontlokte hij mensen niet zelden uitspraken die ze helemaal niet van plan waren te doen.

Onorthodox was ook de manier waarop Hans mensen aannam bij Rijnmond. Menno Tamming herinnert zich dat hij bij zijn ‘sollicitatiegesprek’ alleen maar ‘ja’ hoefde te antwoorden op de vraag of hij koffie kon zetten. Aangenomen. Hans leek op intuïtie mensen aan te trekken. Ook mensen zonder enige ervaring. Ze werden daarna als het ware het diepe in gegooid, en wie zich redde kon verder. Dat is onder anderen Gert van ’t Hof, Ronald van Oudheusden, Bart Nolles en Jan Dirk Stouten ten goede gekomen. Menno, die op zijn 22e binnenkwam zonder enige ervaring: “Maar als je niet aanhaakte, was het ook gauw klaar. Die voorbeelden zijn er natuurlijk ook.”

Met al die mensen die hij om zich heen verzamelde, vormde Hans als het ware een koninkrijkje binnen Radio Rijnmond. Dennis: “Daar hoorde je wél bij of daar hoorde je níet bij.” En als je er wél bij hoorde stond Hans voor je klaar. Menno: “Hij had echt hart voor iedereen met wie hij werkte. Je was geen collega, je was echt een vriend.“

Opmerkelijk is dat Hans zelf niet in dienst was bij de omroep. Hij liet zich met zijn bedrijfje inhuren. Een bedrijfje waarmee hij allerlei commerciële één-tweetjes opzette. Denk aan sluikreclame en de marathonreizen naar eerst New York, en uiteindelijk naar allerlei uithoeken van de wereld. Hans organiseerde die reizen zelf, en dat deed ie heel goed - er ging uiteindelijk een vliegtuig vol naar New York, en er waren trainingen vooraf - maar hij gebruikte zijn positie bij Rijnmond om mensen te werven.

Haasbroek: “Ja, was dat nou iets van Rijnmond of van hemzelf, die marathon-reizen? Hij werd er zelf beter van. Hij streek er zélf geld mee op, en daar moet je als publiek omroep voorzichtig mee omgaan. Hans heeft met al die grensverleggende dingen en die financiële trucjes wel het bloed onder mijn nagels vandaan gehaald.”

“Op een gegeven moment verdiende Hans ook meer dan ik. Dat kon me dan weer niks schelen. Ik ben niet van de hebzucht. Hij was dat wat meer. En hij was zo slim om ervoor te zorgen dat Rijnmond er ook beter van werd. Hans had heel goed door dat Rijnmond maar weinig budget had, en dat ik de zaak wilde ontwikkelen en meer zendtijd wilde. Hij dacht: als ik sponsoren regel, gaan we de goede kant op. En daar heeft Rijnmond ook van geprofiteerd. We hebben veel aan Hans te danken gehad.”

Haasbroek heeft bij herhaling geprobeerd om de positie van Hans binnen het bedrijf wat te normaliseren. “Het was een continue strijd.” Een strijd die Nico niet heeft kunnen ‘winnen’. Terugkijkend: “Tja, zo zit de wereld in elkaar. Je hebt mensen die aan de ene kant heel goed zijn in wat ze doen en aan de andere kant heel lastig zijn.” In 2008, onder een andere directeur en een andere hoofdredacteur, was de koek op en vertrok Van Vliet. Hij kreeg een groot afscheid in het Luxor Theater. Daarna verhuisden zijn vrouw en hij naar Bali, waar ze al tijden hun vakanties doorbrachten.

Daar, op Bali, heeft Nico de ongrijpbare presentator en organisator nog eens opgezocht, ruim voor diens vroegtijdige overlijden aan longkanker. Nico: “Dat was heel bijzonder, dat was heel fijn. We zijn daar een soort vrienden geworden. Ik merkte ook dat hij eigenlijk heel alleen leefde, dus het was al heel bijzonder dat hij toestond dat ik daar kwam. Zoiets gebeurde bijna nooit. Ik ben blij dat ik in de gelegenheid ben geweest om gewoon op een open en eerlijke manier met elkaar te kletsen, en hem te zeggen dat ik waardeerde wat hij heeft gedaan.”

💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl